Standardy ochrony małoletnich
STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH W NIEPUBLICZNYM ZAKŁADZIE OPIEKI ZDROWOTNEJ PRZYCHODNIA SPECJALISTYCZNA „MEDICA” W LUBLINIE
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Przychodnia Specjalistyczna „Medica” w Lublinie, zwany dalej Przychodnią, realizując świadczenia opieki zdrowotnej na rzecz małoletnich, stosuje standardy postępowania mające na celu dobro małoletniego. W związku z tym personel Przychodni traktuje małoletniego z szacunkiem oraz uwzględnia potrzeby dziecka. Niedopuszczalne jest stosowanie przez personel świadczeniodawcy wobec małoletniego przemocy w jakiejkolwiek formie. Personel Przychodni, realizując powyższe cele, działa w ramach obowiązujących przepisów prawa, standardów i przepisów wewnętrznych Przychodni, oraz w ramach posiadanych kompetencji.
Ilekroć mowa w niniejszym dokumencie o:
- małoletnim – należy przez to rozumieć każdą osobę fizyczną, która nie ukończył 18 roku życia,
- Przychodni – należy przez to rozumieć Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Przychodnia Specjalistyczna „Medica” w Lublinie,
- Kierownictwo – osoba lub organ, który w strukturze danego podmiotu, zgodnie z obowiązującym prawem i/lub wewnętrznymi dokumentami, jest uprawniony do podejmowania decyzji o działaniach podmiotu.
- personelu Przychodni – należy przez to rozumieć każdą osobę zatrudnioną w Przychodni niezależnie od podstawy prawnej zatrudnienia, tj. zatrudnioną na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia, innej umowy cywilnoprawnej lub w oparciu o umowę współpracy, odbywającą staż lub praktyki w Przychodni,
- opiekunie – należy przez to rozumieć rodzica, opiekuna prawnego innego niż rodzic lub opiekuna faktycznego,
- przedstawicielu ustawowym – należy przez to rozumieć rodzica,
- opiekunie faktycznym – należy przez to rozumieć osobę sprawującą bez obowiązku ustawowego stałą opiekę na małoletnim.
I. Podstawa prawna wprowadzenia Standardów Ochrony Małoletnich:
Art. 22bpkt 2) ustawy z dnia 13 maja 2026r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich
II. Zasady zapewniające bezpieczne relacje między małoletnim a personelem Przychodni:
- Podstawową zasadą czynności podejmowanych wobec małoletnich przez personel Przychodni jest działanie na rzecz ich dobra.
- Personel Przychodni stosuje w swoich działaniach wobec małoletnich następujące zasady:
- traktuje małoletnich z szacunkiem,
- zachowuje w kontakcie z małoletnim spokój i cierpliwość,
- okazuje małoletnim zrozumienie dla ich trudności, problemów i potrzeb,
- przestrzega praw pacjentów małoletnich,
- wyjaśnia małoletnim podejmowane wobec nich czynności,
- zapewnia małoletnim prawo do bycia wysłuchanym.
- Każda osoba z personelu Przychodni, która ma świadomość, iż małoletni doznał znęcania fizycznego, psychicznego lub wykorzystania seksualnego, zobowiązana jest do zachowania szczególnej ostrożności i taktu w kontaktach z tym małoletnim.
- Na badanie małoletniego należy uzyskać zgodę przedstawiciela ustawowego lub opiekuna faktycznego, a w przypadku małoletniego, który ukończył 16 lat należy umożliwić również małoletniemu realizację prawa do wyrażenia lub odmowy zgody na badanie.
- Badanie małoletniego wymagające rozebrania pacjenta małoletniego, oglądania małoletniego, dotykania ciała małoletniego może nastąpić wyłącznie w sytuacjach uzasadnionych medycznie.
- Podczas badania okolic intymnych personel medyczny Przychodni zachowuje szczególny takt i umiar, wyjaśniając w miarę możliwości małoletniemu oraz obecnemu przy badaniu przedstawicielowi ustawowemu lub opiekunowi faktycznemu potrzebę wykonania tego rodzaju badań oraz ich planowany przebieg.
- Podczas badania małoletniego należy zapewnić mu intymność odpowiednią do jego wieku, potrzeb i oczekiwań.
- Personel Przychodni nieustannie w ramach czynności podejmowanych wobec małoletnich zwraca uwagę na czynniki ryzyka i symptomy krzywdzenia małoletnich.
III. Katalog zachowań zabronionych:
- Zabrania się stosowania jakiejkolwiek formy lub postaci przemocy wobec małoletnich (zarówno przemocy fizycznej, jak i słownej), polegającej w szczególności na stosowaniu kontaktu fizycznego o charakterze agresywnym, krytyki, lub obraźliwego bądź dyskryminującego zachowania.
- Zabrania się dotykania małoletnich w sposób, który mógłby zostać nieprawidłowo zinterpretowany lub który wykracza poza uzasadnioną potrzebę medyczną.
- Zabrania się prezentowania małoletnim treści o charakterze erotycznym, pornograficznym bądź zawierającym elementy przemocy.
- Zabrania się wyśmiewani małoletnich, poniżania ich lub etykietowania.
- Kontakt fizyczny z małoletnim nie może być niejawny bądź ukrywany, wiązać się z jakąkolwiek gratyfikacją ani wynikać z relacji władzy lub autorytetu.
- Personel nie może kontaktować się bezpośrednio z małoletnim z pominięciem jego przedstawiciela ustawowego.
- Personel Przychodni nie może nawiązywać kontaktów z małoletnim w innej niż przewidziana udzielaniem świadczeń zdrowotnych formie, w szczególności poprzez zapraszanie albo przyjmowanie zaproszeń od małoletnich w mediach społecznościowych, komunikatorach lub za pośrednictwem innych prywatnych form kontaktu.
IV. Zasady i procedura podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu małoletniego:
- Każda osoba z personelu Przychodni jest zobowiązana i uprawniona do reagowania w przypadku podejrzenia, że małoletniemu pacjentowi dziej się krzywda.
- Źródłem krzywdy małoletniego może być zachowanie osób z personelu Przychodni, zachowanie rodziców lub innych opiekunów prawnych lub faktycznych małoletniego, zachowanie innej osoby bliskiej małoletniego, osób trzecich, a także innych dzieci.
- Niniejsza procedura ma za cel wspierać personel Przychodni w realizowaniu prawnego i społecznego obowiązku reagowania w sytuacji podejrzenia krzywdzenia małoletniego pacjenta.
- Personel medyczny Przychodni winien kierować się świadomością, iż jako wykonujący zawody medyczne będąc odpowiednio przygotowany do stawiania diagnoz medycznych pełni jedną z najważniejszych ról w procesie rozpoznawania symptomów krzywdzenia małoletniego.
- Fakt zidentyfikowania u małoletniego symptomów krzywdzenia podlega obowiązkowemu odnotowaniu w dokumentacji medycznej.
- Personel medyczny powinien zwracać szczególną uwagę na następujące potencjalne symptomy krzywdzenia małoletnich:
- fizyczne ślady mogące świadczyć o krzywdzeniu małoletniego takie jak: rany, siniaki, poparzenia, skaleczenia, odmrożenia i inne ślady na ciele małoletniego,
- ogólny stan i kondycję małoletniego takie jak: zaniedbanie ciała i ubrania, skrajne wychudzenie lub otyłość, stopień rozwój nieadekwatny do wieku,
- zachowanie małoletniego, np. zachowanie nieadekwatne do wieku, nadmierne wyciszenie, strach przed opiekunem lub inną osobą, moczenie,
- zachowanie Opiekuna obejmujące m.in. : niespójne wyjaśnienia odnośnie okoliczności powstania śladów fizycznych na ciele małoletniego, brak zainteresowania stanem zdrowia małoletniego, niewłaściwe traktowanie dziecka, w tym stosowanie przemocy fizycznej lub słownej, pozostawanie Opiekuna pod wpływem alkoholu lub innych środków odurzających,
- niepokojące wyniki badań.
- W przypadku podejrzenia, że życie małoletniego jest zagrożone lub grozi mu ciężki uszczerbek na zdrowiu z uwagi na oznaki stosowania wobec niego przemocy, personel podejmuje interwencję poprzez niezwłoczne powiadomieni Policji.
- W sytuacjach szczególnie niebezpiecznych, w tym w przypadku agresywnych zachowań Opiekuna, podejrzenia pozostawania Opiekuna pod wypływem alkoholu lub innego środka odurzającego, lub pozostawienia małoletniego bez opieki, personel podejmuje interwencję poprzez niezwłoczne powiadomieni Policji.
- Jeżeli zachodzi podejrzenie, że krzywdzenie dziecka następuje ze strony osoby z personelu, zgłasza niezwłocznie ten fakt w zależności od tego, kto z personelu dopuszcza się krzywdzenia, – Pełnomocnikowi ds. ochrony małoletnich, bezpośredniemu przełożonemu, Kierownikowi Przychodni lub Policji.
- Każda osoba z personelu Przychodni podejrzewająca krzywdzenie małoletniego raportuje ten fakt Pełnomocnikowi ds. ochrony małoletnich
- Za prowadzenie interwencji odpowiada Pełnomocnikowi ds. ochrony małoletnich.
- W przypadku, gdy do ujawnienia krzywdzenia małoletniego doszło pod nieobecność Pełnomocnikowi ds. ochrony małoletnich, Kierownictwa Przychodni oraz bezpośredniego Przełożonego, a sprawa wymaga pilnego działania interwencję prowadzi osoba, która powzięła podejrzenie krzywdzenia małoletniego.
- Interwencja w przypadku podejrzenia popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego polega na sporządzeniu pisemnego zawiadomienia o podejrzeniu. Zawiadomienie to sporządza Pełnomocnikowi ds. ochrony małoletnich .
- Naruszenie obowiązku reagowania może zostać uznane za ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych lub kontraktowych i jako takie prowadzić do rozwiązania umowy z osobą dopuszczającą się tego naruszenia.
V. Zasady przeglądu i aktualizacji standardów:
- Standardy Ochrony Małoletnich podlegają przeglądowi nie rzadziej niż co dwa lata.
- Przegląd dokonywany jest przez zespół, w którym uczestniczą co najmniej jedna osoba z każdej z grup zawodowych – pionu medycznego oraz pionu administracyjnego.
- Celem przeglądu jest dostosowanie Standardów Ochrony Małoletnich do aktualnych potrzeb oraz wymogów prawnych.
- Z przeglądu sporządza się protokół, w którym dokonuje się oceny uregulowań oraz zgłaszanych zmian. Protokół przedkłada się Kierownictwu Przychodni celem podjęcia decyzji w przedmiocie zmian w obrębie Standardów Ochrony Małoletnich.
- Osoby z personelu Przychodni oraz małoletni i ich przedstawiciele ustawowi i faktyczni mogą przekazywać uwagi odnośnie obowiązujących w Przychodni Standardów Ochrony Małoletnich, które Zespół powołany zgodnie z punktem 2 ocenia pod kątem ich zasadności.
VI. Zakres kompetencji osoby odpowiedzialnej za przygotowanie personelu placówki do stosowania standardów, zasady przygotowani tego personelu do ich stosowania oraz sposób dokumentowania tej czynności:
- Wszystkie osoby z personelu Przychodni są zapoznawane z obowiązującymi Standardami Ochrony Małoletnich przez osobę do tego wyznaczoną, a w razie niewyznaczenia takiej osoby przez bezpośrednich przełożonych.
- Kierownictwo Przychodni przeprowadza za pośrednictwem wyznaczonych osób audyty dotyczące znajomości Standardów Ochrony Małoletnich wśród personelu Przychodni oraz organizuje szkolenia z powyższego zakresu.
VII. Zasady i sposób udostępnienia rodzicom albo opiekunom prawnym lub faktycznym oraz małoletnim standardów do zaznajomienia się z nimi i ich stosowania:
- Standardy są dokumentem ogólnodostępnym i znajdują się:
- na stronie internetowej Przychodni pod adresem: medica.lublin.pl
- w Rejestracji Przychodni.
- Każdy małoletni lub przedstawiciel prawny lub faktyczny małoletniego może otrzymać kopię standardów do wglądu.
VIII. Osoby odpowiedzialne za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających małoletniemu i udzielenie mu wsparcia:
- Kierownictwo Przychodni wyznacza Pełnomocnika ds. ochrony małoletnich, do którego należy przyjmowanie wszelkich zgłoszeń od personelu Przychodni oraz osób trzecich o zdarzeniach zagrażających małoletnim.
- Pełnomocnik ds. ochrony małoletnich odpowiada za udzielenie wsparcia małoletniemu w sytuacjach zagrożenia jego dobra.
IX. Sposób dokumentowania i zasady przechowywania ujawnionych lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru małoletniego:
- Pełnomocnik ds. ochrony małoletnich prowadzi i przechowuje rejestr incydentów oraz zdarzeń zagrażających dobru małoletnich.
X. Wymogi bezpiecznych relacji między małoletnimi w Przychodni:
- Małoletni nie mogą podejmować w Przychodni żadnych niebezpiecznych działań wobec innych małoletnich, w tym przemocy fizycznej czy słownej.
- Małoletni krzywdzony w Przychodni przez innego małoletniego lub będący świadkiem krzywdzenie innego małoletniego przez małoletniego ma prawo zgłosić ten fakt osobie z personelu Przychodni, a ta osoba zobowiązana jest do niezwłocznego podjęcia działań zaradczych, w tym zawiadomienia Pełnomocnikowi ds. ochrony małoletnich lub Kierownika Przychodni.
XI. Zasady korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci Internet, ochrona małoletnich przed treściami szkodliwymi i zagrożeniami w Internecie oraz utrwalonymi w innej formie:
- Przychodnia nie udostępnia małoletnim urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci Internetu.
- Aby uchronić małoletnich przed nieodpowiednimi i szkodliwymi treściami, Przychodnia zaleca Opiekunom stosowanie blokady rodzicielskiej w przypadku gdy małoletni korzysta w wnoszonych do budynku Przychodni urządzeń elektronicznych.
- Przychodnia udostępnia małoletnim materiały przyjazne dla ich rozwoju.
XII. Plan wsparcia małoletniego po ujawnieniu krzywdzenia:
- W przypadku ujawnienia krzywdzenia małoletniego, Przychodnia zawiadamia o tym odpowiednie służby celem zapewnienia wsparcia małoletniemu.
- Przychodnia współpracuje z organami władzy publicznej, które prowadzą postępowanie dotyczące krzywdzenia małoletniego, w tym przekazuje tym organom potrzebne informacje i udziela wyjaśnień dotyczących okoliczności danej sprawy.